Steun onze burgerbeweging met een donatie!
Deel deze pagina:
Sluit je aan!
Steun ons!
In een beetje uranium zit enorm veel energie verpakt. Daarom heeft kernenergie maar weinig grondstoffen, weinig mijnbouw en weinig ruimte nodig. Op een industrieterrein valt een kerncentrale onopvallend weg.
Over de hele levenscyclus legt kernenergie het minste beslag op aardoppervlakte. Dat tonen metastudies aan van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek van de Europese Commissie (JRC) en de Europese Economische Commissie van de Verenigde Naties (UNECE).
Hoe is dat voor kerncentrales in Nederland? Volgens de Regionale Energie Strategieën (RES) volstaan vier voetbalvelden om via kernenergie meer dan de helft van alle jaarlijkse stroom in Nederland te leveren.
Meer lezen?
Wat de RES zegt over ruimtegebruik van energiebronnen
Studie JRC over ruimtegebruik (p. 51)
Studie UNECE over ruimtegebruik (p. 53)
Het IPCC berekende voor alle energiebronnen de CO2-uitstoot voor de hele levenscyclus ( mijnbouw, transport, afval, etc.). Bij kernenergie is dat vergelijkbaar met windenergie., ofwel: 18 keer lager dan bij biomassa en 40 keer lager dan bij aardgas.
Europa’s landen met een energievoorziening met een lage CO2-uitstoot – Zweden, Frankrijk, Zwitserland – gebruiken dan ook voor een aanzienlijk deel kernenergie, soms in combinatie met waterkrachtcentrales. Helaas is de groeipotentie voor waterkracht beperkt.
Deze twee bronnen – kernenergie en waterkracht – zijn historisch gezien dan ook de snelste manieren gebleken om schone elektriciteit in grote hoeveelheden op het net te brengen. Zo gebeurde dat bijvoorbeeld in Noorwegen, Zweden, Finland en Canada.
Meer weten?
Studie IPCC: CO2-uitstoot levenscyclus voor alle energiebronnen
Zo deden landen het die snel en stevig hun CO2-uitstoot verlaagden
Kerncentrales stoten geen luchtvervuilende stoffen uit. Ook is er minder mijnbouw nodig; gerekend naar de opbrengst gebruikt kernenergie van alle energiebronnen de minste grondstoffen, zowel tijdens de bouw als de productie. Uranium is overvloedig aanwezig.
Kernafval wordt zorgvuldig afgeschermd van mens en milieu. Finland bouwt aan een faciliteit voor de eindberging met plaats genoeg voor alle hoogradioactief afval van de hele wereld. De restproducten kunnen echter ook in een kerncentrale worden gerecycled.
Meer weten?
Een keuze voor kernenergie betekent werkgelegenheid. Tijdens de bouw van een kerncentrale zullen duizenden mensen nodig zijn op de bouwplaats. Is de kerncentrale in bedrijf, dan zijn er diverse banen voor uiteenlopende kwalificaties en opleidingsniveaus.
Onze keuze om kernenergie een rol te geven in het klimaatbeleid is omdat het een bewezen techniek is die werkt. Maar innovatie is belangrijk. Niet alleen in de nucleaire technologie, maar ook in andere schaalbare klimaatoplossingen. Er moet extra geld komen voor onderzoek en ontwikkeling.
Voor grote uitdagingen als de overgang naar een CO2-vrije samenleving is het nodig om onze kenniseconomie verder te ontwikkelen. Daarom moeten we blijven inzetten op slimme innovatie met een sociale en duurzame impact.
Veel subsidies in het klimaatbeleid zijn gunstig voor grote bedrijven, huiseigenaren of landbezitters. Een eerlijke energietransitie dient echter niet de financiële belangen van een minderheid, maar vooral de algemene belangen van de meerderheid.
Voor een brede welvaart willen we dat de samenleving optimaal profiteert van maatregelen die het klimaat ontzien. Met kerncentrales zorgen we voor een bron van constante energie die de lucht niet vervuilt en ruimte overhoudt voor natuur.
Een kerncentrale is duur voor investeerders, maar goedkoop voor de samenleving. De maatschappelijke opbrengsten zijn aanzienlijk. Wanneer de staat (deels) eigenaar is, vloeien de opbrengsten terug naar de burgers via pensioenfondsen en sociale voorzieningen.
Het marktdenken is doorgeschoten. Dat zien we vooral in het energiebeleid. Alles wat goedkoop is en snel geld oplevert voor bedrijven, wordt beloond. Bij zaken van algemeen belang, zoals de energievoorziening, past een sterkere rol van de overheid.
Kerncentrales opereren in een gecentraliseerd systeem op gereguleerde wijze. In een aantal moderne landen waar kernenergie een grote rol in de energiemix speelt, zijn kerncentrales (deels) eigendom van de staat. Denk aan Canada, Zweden en Frankrijk.
Sinds de liberalisering van de Europese energiemarkt in de jaren negentig slaagde geen enkel land erin om de CO2-uitstoot snel te verlagen. De markt zal dat niet doen. Landen die binnen een periode van tien jaar het snelst de CO2-uitstoot omlaag brachten deden dat dankzij een overheid die besloot hoe en waarin te investeren.
Sluit je aan!
Wanneer steenkool, aardgas, olie of biomassa wordt verbrand, vervuilt de lucht. Dat zorgt jaarlijks voor miljoenen dodelijke slachtoffers. Omdat er in een kerncentrale niets wordt verbrand, vervuilt de lucht niet. De ‘rook’ uit een koeltoren is gewoon waterdamp.
Daarom hoort kernenergie, samen zon en wind, tot de veiligste energiebronnen die we hebben. Dat is ook zo wanneer we de gevolgen van kernongevallen meenemen.
Meer weten? Waarom kernenergie en hernieuwbaar veel veiliger zijn dan fossiel
Omdat uranium zo boordevol energie zit, heeft kernenergie weinig ruimte nodig. Een brokje uranium ter grootte van 1 pingpongbal is voldoende om iemand in een moderne samenleving te voorzien van alle energie in zijn of haar hele leven.
Doordat een kerncentrale zoveel geconcentreerde energie levert, kan dat op een klein oppervlakte. Dan is er meer ruimte over voor vrije en ongerepte natuur.
De bouw van een kerncentrale kost veel geld, maar een centrale gaat heel lang mee. De stroom uit een kerncentrale is daardoor goedkoop voor de burgers. In die elektriciteitsprijs is de verwerking en opslag van kernafval al opgenomen.
Meer kernenergie is goedkoper dan meer hernieuwbaar, aldus het Planbureau voor de Leefomgeving. Uranium is goedkoop en de centrale kan wel 60 of 80 jaar mee. Als de staat (mede)eigenaar is, profiteert de samenleving nog meer via sociale voorzieningen.
Een moderne samenleving heeft 24 uur per dag stroom nodig, zeker als we elektrisch gaan koken, rijden en verwarmen. Kerncentrales leveren voortdurend CO2-vrije stroom, ongeacht het weer. Tijdens de brandstofwissel en onderhoud ligt de productie even stil.
Overigens kunnen kerncentrales ook flexibele stroom leveren wanneer zon en wind vanuit de politiek de voorkeur krijgen. In Frankrijk gebeurt dat al. Dat maakt de energievoorziening wel onnodig duurder.
Alle energiebronnen hebben een milieu-impact: er zijn grondstoffen nodig, er is afval, et cetera. De milieu-impact van kernenergie is laag. Een kerncentrale heeft weinig grondstoffen nodig en produceert weinig afval, dat bovendien goed wordt afgeschermd voor mens en natuur. De wetenschappelijke dienst van de Europese Commissie (JRC) heeft bepaald dat kernenergie net zo duurzaam is als zon en wind.
Over de grondstoffen: wereldwijd is er volop en overal uranium beschikbaar. De voorraad op aarde en in de oceaan is onuitputtelijk. Over het afval: het wordt veiliger opgeslagen dan welk ander industrieel afval ook, en kan bovendien worden gerecycled en als brandstof dienen in nieuwe kernreactoren.
Bij kernenergie is er geen uitstoot van CO2 of andere broeikasgassen. Dat komt omdat er in een kerncentrale niets wordt verbrand, zoals in centrales voor aardgas, steenkool en biomassa. Het IPCC erkent kernenergie als klimaatoplossing.
Rekenen we over de hele levenscyclus (mijnbouw, transport, afval, etc.), dan is er bij iedere energiebron CO2-uitstoot. Voor kernenergie is de CO2-uitstoot per eenheid energie vergelijkbaar met windenergie.
Wind
Kern
Zon
Biomassa
Aardgas
Steenkool
